عوام‌فریبی به سبک لیلاز و هاشمی!/ آیا رشد نقدینگی در دوران رئیسی رکورد زده است؟
تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۲۳۶۹۶
سعید لیلاز، عضو سابق حزب کارگزاران اخیراً طی اظهاراتی مدعی شده است که نیمی از مجموع نقدینگی ایران از زمان ناصرالدینشاه تاکنون، توسط دولت رئیسی ایجاد شده است اما آیا این ادعا صحت دارد؟
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: بعد از گذشت حدود ۲ سال از روی کار آمدن دولت سیزدهم، عملکرد اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی با انتقادات زیادی روبرو است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یکی از مواردی که اخیراً، مورد انتقاد برخی کارشناسان اقتصادی منتسب به جبهه اصلاحات قرار گرفته، میزان نقدینگی ایجاد شده در طول حیات ۲ساله دولت سیزدهم است.
در همین رابطه، سعید لیلاز، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در اظهاراتی گفته است: «اگر نقدینگی امروز ایران را از وسط نصف کنیم، نصف آن از دوره ناصرالدینشاه تا پایان دولت روحانی ایجاد شده و نصف دیگر آن در ۲۳ماهه دولت آقای رئیسی. یعنی یک غارت کامل و تمام‌عیار از ملت ایران به‌ویژه در ۲۳ ماه اخیر اتفاق افتاده است.»
اظهارات لیلاز، بازتاب بسیاری در شبکه‌های اجتماعی داشت و با واکنش‌های مختلفی مواجه شد؛ در این اظهارنظر طوری وانمود شده است که گویا عملکرد دولت رئیسی در این ۲ سال به اندازه‌ای فاجعه‌آفرین بوده که نتایج آن با حجم ناکارآمدی‌های موجود از زمان ناصرالدینشاه تا پیش از آغاز این دولت برابر شده است! این در حالی است بررسی دقیق روند رشد نقدینگی در سال‌های پس از انقلاب، حاکی از ماجرای دیگری است.
مقایسه میزان رشد نقدینگی در ۲ سال ابتدایی دولت‌های مختلف
بر اساس آمار بانک مرکزی، میزان نقدینگی از ابتدای انقلاب تا به امروز حدود ۲۳ هزار برابر شده است. به‌طوری‌که حجم نقدینگی در سال ۱۳۵۹ حدود ۲۶۰ میلیارد تومان بوده که مطابق آخرین گزارش بانک مرکزی در بهمن ۱۴۰۱ به ۶ هزار هزار میلیارد تومان رسیده است.
رشد نقدینگی در دهه ابتدایی انقلاب حدود ۵۰۰ درصد افزایش داشت و از ۲۵۹ میلیارد تومان به ۱۵۶۸ میلیارد تومان رسید؛ اما این شاخص از اواسط دهه ۸۰ با شتاب زیادی افزایش داشته است. بررسی عملکرد دولت‌های مختلف در این دوره حکایت از ثبت رکورد افزایش نقدینگی در دولت حسن روحانی دارد.
بر اساس جدول فوق، بیشترین میزان تولید نقدینگی در دو سال ابتدایی دولت‌ها، مربوط به اواخر دهه ۶۰ و پنجمین دولت جمهوری اسلامی با افزایشی ۸۲ درصدی بوده است. البته به اعتقاد کارشناسان این افزایش شدید، بیشتر به دنبال پایان جنگ تحمیلی و آغاز بازسازی مناطق ویران شده بوده است.
بر اساس این اطلاعات، افزایش ۵۵ درصدی نقدینگی در دو سال ابتدایی دولت سیزدهم، با توجه به ویژگی‌های اقتصاد ایران و روند تاریخی این متغیر اقتصادی، اتفاقی تازه و خیلی عجیبی نبوده و حتی درصد رشد‌های بیشتر از این میزان نیز در دولت‌های گذشته به ثبت رسیده است. از طرفی افزایش ۵۵ درصدی نقدینگی در طول حیات دولت سیزدهم، باتوجه‌به تنش‌های ارزی و افزایش تقاضا برای نقدینگی در دو سال گذشته، پیش‌ازاین نیز قابل‌پیش‌بینی بود.
مغالطه‌های سیاست‌زده مخالفان دولت
لیلاز در مغالطه خود، حجم کل نقدینگی امروز را با کل نقدینگی قبل از دولت ابراهیم رئیسی مقایسه می‌کند که واضح است با این مقایسه، نتیجه‌ای جامع و کامل برای مخاطب حاصل نمی‌شود. در واقع اگر مقایسه‌ای در این زمینه در نظر داشته باشیم، باید میزان رشد نقدینگی در زمان ریاست یک دولت یا دولت دیگری مقایسه شود.
در واقع این تحلیلگر اقتصادی در اظهارات خود، بدون توجه به سیر تاریخی میزان نقدینگی در دولت‌های پیشین، صرفاً بر «میزان افزایش اسمی نقدینگی در ۲۳ ماهه گذشته» تأکید دارد؛ این در حالی است که کارنامه دولت‌های گذشته مبنی بر چندبرابر شدن میزان نقدینگی نشان می‌دهد افزایش ۵۰ درصدی چندان هم اتفاق بی‌سابقه‌ای نیست.
تکرار اتهامات بی‌اساس برای تخریب دولت سیزدهم
چند پیش محسن هاشمی رفسنجانی نیز در اظهاراتی از جنس همین منطق گفته بود: «دولتی که هدفش افزایش ارزش پول ملی بود، دلار را در انتخابات ۲۳ هزار تومان تحویل گرفت و هنوز به سال دوم نرسیده، دلار آزاد به حدود ۵۰ هزار تومان رسیده، یعنی کاهش ارزش پول ملی از دوره قاجار تا ابتدای دولت سیزدهم، کمتر از کاهش آن در این کمتر از دو سال است.»
در این ادعا نیز گوینده به درصد افزایش نرخ ارز در دوره‌های مختلف اشاره‌ای نداشته و صرفاً توجه مخاطبان را به میزان افزایش اسمی متغیر جلب می‌کند، رویکرد عوام‌فریبانه‌ای که نه تنها دردی از اقتصاد ایران دوا نکرده بلکه نشان‌دهنده عدم احترام به شعور مخاطب و مصداق بارز آدرس‌دهی غلط است.
برای درک بهتر این مسئله به این مثال توجه کنید:
تولید ناخالص اسمی کشور به قیمت بازار در ابتدای دولت سیزدهم ۲۱ هزار هزار میلیارد تومان بوده و در پایان پاییز سال گذشته به ۳۲ هزار، هزار میلیارد تومان رسیده است. چنانچه فقط تغییرات اسمی را در نظر بگیریم، حامیان دولت می‌توانند ادعا کنند که دولت رئیسی به‌تن‌هایی به‌اندازه کل GDP در دوران پیشین، به حجم تولید ناخالص داخلی افزوده است؛ این در حالی است که در یک مقایسه صحیح بایستی ضمن حذف اثر تورم، میزان رشد تولید ناخالص داخلی (به درصد) را با درصد افزایش در دولت‌های گذشته مورد بررسی قرار داد و منصفانه به قضاوت نشست.
ثبت کمترین رشد نقدینگی ۵ سال اخیر در ۲ماهه نخست امسال
بر اساس گزارش بانک مرکزی، رشد نقدینگی در دو‌ماهه ابتدایی امسال ۲.۱ درصد بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۰.۲ درصد کاهش داشته است. رشد نقدینگی در دو ماه نخست سال‌های ۹۸ تا ۱۴۰۱ به ترتیب در اردیبهشت ۹۸ به اسفند ۹۷؛ ۳.۱ درصد، در اردیبهشت ۹۹ به اسفند ۹۸؛ ۵ درصد، در اردیبهشت ۱۴۰۰ به اسفند ۹۹؛ ۳.۶ درصد و در اردیبهشت ۱۴۰۱ به اسفند ۱۴۰۰؛ ۲.۳ درصد بوده است؛ بنابراین رشد نقدینگی در ۲ماهه ابتدای امسال کمترین نرخ را در پنج سال اخیر داشته است.
بر همین اساس رشد نقدینگی در ۱۲ماهه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۲ معادل ۳۰.۹ درصد، در ۱۲ ماه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۱ معادل ۳۴.۷ درصد و رشد نقدینگی در ۱۲ ماه منتهی به اردیبهشت ۱۴۰۰ معادل ۳۸.۸ درصد بوده است که انتظار می‌رود با همین روند تا پایان سال جاری هدف‌گذاری رشد نقدینگی ۲۵ درصد محقق شود.
به گزارش دانشجو، اظهاراتی از جنس حرفهای اخیر لیلاز یا محسن هاشمی که بعضا با مغالطه هم همراه است، عموماً ارزش کارشناسی ندارد و به دلیل تخریب جناح سیاسی مقابل بیان می‌شود. بررسی روند نقدینگی در دولت سیزدهم حکایت از کاهش رشد نقدینگی در ۲ سال گذشته دارد. به بیان دیگر، عملکرد دولت در حوزه نظام پولی - بانکی و مسئله افزایش نقدینگی، علی‌رغم فاصله‌ای که با اهداف ترسیم شده دارد، از موارد قابل‌دفاع در دولت ابراهیم رئیسی است.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: سعید لیلاز محسن هاشمی نقدینگی حجم نقدینگی سید ابراهیم رئیسی اکبر هاشمی رفسنجانی محمود احمدی نژاد رشد نقدینگی میلیارد تومان میزان نقدینگی نقدینگی در دو نقدینگی در ۲ عملکرد دولت دولت سیزدهم سال گذشته بر اساس دو سال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۲۳۶۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نرخ رشد پایه پولی ۱۶.۹ درصد کاهش یافت
بر اساس اعلام بانک مرکزی، نرخ رشد پایه پولی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ با ۱۶.۹ درصد کاهش به ۲۸.۱ درصد رسید.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، نرخ رشد پایه پولی با ۱۶.۹ درصد کاهش به ۲۸.۱ درصد در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ رسید و شاخص رشد پول از ۶۵.۲ درصد در پایان ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان سال گذشته کاهش یافت.
با اجرا و پیگیری دقیق سیاست‌های پولی در بانک مرکزی، نرخ رشد پایه پولی در سال ۱۴۰۲ روند نزولی قابل توجهی را تجربه کرد، به طوریکه نرخ این شاخص مهم پولی و تأثیرگذار در تورم نسبت به رقم فروردین سال ۱۴۰۲ که ۴۵ درصد بود با ۱۶.۹ واحد درصد کاهش، در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ به ۲۸.۱ درصد رسید.
رشد پول (بخش سیال نقدینگی) نیز از ۶۵.۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان اسفندماه سال گذشته کاهش یافت. بنابراین با کنترل شاخص‌های پولی اثرگذار بر تورم انتظار می‌رود شاخص نرخ تورم نیز در ماه‌های آتی ارقام پایین‌تری را ثبت کند.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، کاهش قابل توجه رشد پایه پولی در سال ۱۴۰۲ همراه با کاهش رشد نقدینگی در این سال، بخوبی حاکی از توفیق بانک مرکزی در کنترل کل‌های پولی و ایجاد شرایط لازم برای کاهش نرخ تورم در سال جاری و سال‌های آتی می‌باشد. بر اساس آمارهای مقدماتی، حجم پایه پولی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ به رقم ۱۱۰۷۷.۰ هزار میلیارد ریال رسید.
بر اساس این گزارش، نرخ رشد نقدینگی نیز طی یک روند نزولی از ۴۰.۶ درصد در پایان سال ۱۳۹۹ و ۴۲.۸ درصد در پایان مهرماه سال ۱۴۰۰ به ۳۱.۱ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ و ۲۴.۳ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ رسید که این امر، بیانگر توفیق کامل بانک مرکزی در کنترل رشد نقدینگی و حصول اهداف تعیین شده است.
بر اساس آمارهای مقدماتی، حجم نقدینگی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ به رقم ۷۸۸۰۸.۹ هزار میلیارد ریال رسید. لازم به اشاره که دستیابی به رقم رشد نقدینگی ۲۴.۳ درصد در پایان سال ۱۴۰۲، در شرایطی حاصل شده است که رقم رشد نقدینگی سالانه زیر ۲۵ درصد آخرین بار در سال ۱۳۹۷ (۲۳.۱ درصد) محقق شده بود.
بدیهی است که کاهش رشد نقدینگی به عنوان یکی از عوامل اصلی شکل‌دهی به تورم، نقش مهمی را در کاهش نرخ تورم در سال جاری و سال‌های آتی ایفا خواهد کرد.
کاهش قابل توجه شاخص‌های پول و شبه پول و انتظار کاهش تورم در ماه‌های آتی
مروری بر عملکرد اجزای نقدینگی حاکی از آن است که رشد پول (بخش سیال نقدینگی) در سال ۱۴۰۲ نیز بطور قابل توجهی کاهش یافته و از ۶۵.۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ رسیده است.
در مجموع، روند نزولی قابل توجه رشد نقدینگی و رشد پول، مؤید آن است که در سایه ثبات ایجاد شده در سال ۱۴۰۲، از شدت انتظارات تورمی فعالین اقتصادی کاسته شده و در نتیجه انتظار می‌رود که نرخ تورم در ماه‌های آتی ارقام پایین‌تری را ثبت کند.
لازم به اشاره است ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ نسبت به پایان اسفندماه ۱۴۰۱، معادل ۲.۹ درصد کاهش یافته و به رقم ۷.۱۱۲ رسیده است.
در مجموع کاهش رشد نقدینگی، کاهش رشد پایه پولی، کاهش رشد پول و نیز تنزل ضریب فزاینده نقدینگی همگی دلالت بر اثربخشی سیاست‌های پولی بانک مرکزی مبتنی بر استفاده ترکیبی از کلیه ابزارهای سیاست‌های پولی دارد که این موضوع نه تنها در سال گذشته بلکه به صورت موثرتری می‌تواند تأثیر منجر به تداوم پایدار روند نزولی نرخ تورم در دوره‌های زمانی آتی داشته باشد.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت